vefât etmek üzere olan kİmseye telkİnde bulunmak:

“kimin (ölmeden önce)son sözü:

‘la ilâhe illallah’ (allah’tan başka hakkıyla ibâdete lâyık hiçbir ilah yoktur)olursa, cennete girer.”[1]

baŞina bİr belâ gelen kİmsenİn yapacaĞi duâ:

154- “Şüphesiz ki biz, (mülk ve yaratılış olarak)allah'a âitiz ve (âhirette)dönüşümüz yalnızca o’nadır.allah’ım! başıma gelen musibet sebebiyle bana ecir ver ve bana ondan daha hayırlısını bağışla.”[2]

vefât edenİn gözlerİnİ kapatirken yapilan duâ:

155- “allahım!falanı (ölenin ismini söyler)bağışla.hidâyete erenler arasında derecesini yükselt.geride kalanlarına vekil ol.ey âlemlerin rabbi!bizi ve onu bağışla.kabrini genişlet ve onu orada nurlandır.”[3]

cenâze namazinda ölü İçİn yapilan duâ:

156- (4/1) “allahım! onu bağışla ve ona merhamet et.ona âfiyet ver ve onu affet.onu hoş karşıla ve yerini genişlet.onu su, kar ve dolu ile yıka.onu, beyaz elbisenin kirden temizlendiği gibi günahlardan temizle.ona; evinden daha iyi bis ev, âilesindendaha hayırlı bir âile, eşinden daha iyi bir eş ver.onu cennete koy. kabir azabından ve [cehennem azabından] koru.”[4]

(4/2) “allahım!dirimize ve ölümüze, hazır olanımıza ve olmayanımıza, küçüğümüze ve büyüğümüze, erkeğimize ve kadınımıza mağfiret eyle.allahım!bizden kimi yaşatırsan, onu İslâm üzere yaşat.kimi de öldürürsen, onu îmân üzere öldür. allahım! onun ecrinden bizi mahrum etme ve bizi ondan sonra saptırma.”[5]

158- (4/3) “allahım! falan oğlu falan senin emânet ve korumandadır. onu, kabir fitnesinden ve cehennem azabından koru.sen vefâ ve hak sahibisin.onu bağışla ve ona merhamet et.Şüphesiz ki sen, çok bağışlayanvemerhamet edensin.”[6]

(4/4) “allahım!ben, senin kulunum.rahmetine muhtaç olan kadın kulunun oğluyum.sen ona azap etmekten müstağni-sin.eğer iyilik sahibi ise onun iyiliklerini artır.eğer günahkâr ise, onu bağışla.”[7]

bülûĞ çaĞina ermeden ölen çocuĞun cenâzesİnde yapilan duâ:

160-(2/1) “allahım! onu kabir azabından koru.”[8]

Şöyle derse de güzel olur:

“allahım! onu, ana-babasına (cennete girişte)öncü, onlar için saklanmış bir nimet ve şefaati kabul edilen bir şefaatçi kıl. allahım!onunla, ana babasının mizânını ağırlaştır ve ecirlerini büyük eyle.onu, salih müminlere kat ve (kıyâmet günü)İbrâhim  -aleyhisselâm-’ın kefâletinde kıl.rahmetinle onu cehennem azabın-dan koru.ona evinden daha iyi bir ev, âilesinden daha hayırlı bir âile ver.allahım!evvelimizi, öncülerimizi ve bizden önce îmân edenleribağışla.”[9]

(2/2) “allahım! onu bizim için bir öncü, selef ve bir mükâfat kıl.”[10]

tazİye (baŞsaĞliĞi) duâsi:

162-“aldığı allah’ındır, verdiği allah’ındır.her şey o’nun katında belirli bir ecel iledir.sabret ve karşılığını allah’dan bekle.”[11]

Şöyle derse de güzel olur:

“allah ecrini büyük kılsın, sabrını güzel eylesinve ölünü bağışlasın.”[12]

cenâze kabre konulurken yapilan duâ:

“allah’ın adıyla ve rasûlullah’ın sünneti üzere.”[13]192

cenâze defnedİldİkten sonra yapilan duâ:

164- “allahım! onu bağışla ve(hak üzere) sabit kıl.”[14]

kabİr zİyâretİnde yapilan duâ:

165- “bu diyarın mümin ve müslüman sakinleri! selâm sizin üzerinize olsun.biz de allah’ın izniyle size kavuşacağız.[allah, bizden önce gidenlere ve sonraya kalanlara rahmet etsin]. allah’tan bizim ve sizin için âfiyet dilerim.”[15]

---------------------------------------

[1]ebu dâvud, (3/190). bkz. sahihu’l-câmi (5/432),

[2]müslim, (2/632).

[3]müslim, (2/634).

[4]müslim, (2/663).

[5]İbn-i mâce, (1/480), ahmed (2/368); bkz. sahih-i İbn-i mâce, (1/252).

[6]İbn-i mâce, ebu dâvud, (3/211); bkz. sahih-i İbn-i mâce, (1/251).

[7]hâkim, sahih olduğunu söylemiş İmam zehebi de muvafakat etmiştir, (1/359); elbâni, ahkâmu’l-cenâiz (s.125).

[8]said b. müseyyib şöyle der: ebu hureyre’nin arkasında günahsız bir çocuğunnamazını kıldım ve onu şöyle derken işittim:.. hadis zikredilir”. mâlik, el-muvattâ (1/288), İbn ebî Şeybe, el-musannaf, (3/217), beyhaki, (4/9). Şuayb el-arnavût, hadisin sahih olduğunu söyler; bkz. bağavi, Şerhu’s-sünne (ilg. hadis tenkidi: 5/357).

[9]bkz. İbn-i kudâme, muğni (3/416); abdülaziz b. baz, durûsu’l-muhimme (s.15).

[10]“hasan, çocuğun cenazesinde fatihâ’yı okur ve şöyle derdi.. hadis zikredilir”. beğavi, Şerhu’s-sünne; abdürrezzak (h.6588); buhâri, kitabu’l-cenâiz (h.65): ta’likan, cenazenin üzerindefatiha okuma babı, (2/113).

[11]buhâri, (2/80); müslim, (2/636).

[12]nevevi, el-ezkâr (s.126).

[13]ebu dâvud, (3/314); ahmed: “allah’ın adıyla ve rasûlullah’ın milleti üzere” lafzıyla.İki sened de sahihtir.

[14]peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-ölünün defnini bitirince başında durur ve şöyle derdi: “kardeşiniz için bağışlanma isteyin ve onun için sebat dileyin.çünkü o şu anda sorguya çekiliyor.” ebu dâvud, (3/315); hakim, sahih olduğunu söylemiş, İmam zehebi de buna muvafakat etmiştir.(1/370)

[15]müslim, (2/671); İbn-i mâce (1/494), bureyde-allah ondan râzı olsun-’dan lafızlar, İbn-i mâce.parantez [ ] arası; müslim, âişe-allah ondan râzı olsun-’dan (2/671).